Կովկասում տարածաշրջանային հակամարտություններում տեղի է ունեցել դրսի խաղորդների փոփոխություն: Այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանը հայտարարել է ԱՄՆ պաշտպանական տեղեկատվության ռուսական և ասիական ծրագրերի տնօրեն Նիկոլայ Զլոբինը:
20-րդ դարի ողջ ընթացքում մի քանի պետություն կար, այդ թվում` այն, որի կազմում մենք ապրում էինք, որոնք եղանակ էին ստեղծում աշխարհի քաղաքականությունում: Մոսկվան ու Վաշինգթոնը ղեկավարում էին իրավիճակը` արհամարհելով Եվրոպայի և Ասիայի իրավիճակը: Բոլոր երկրներն այս քաղաքականության պատանդներն էին, դրանց ուղղակի օգտագործում էին: Մոսկվան ու Վաշինգթոնը ամուր կանգնած էին իրենց դիրքերում, գաղափարական պայքար էին վարում և պայմանականորեն ասած` պատրաստվում էին իրական պատերազմի:
Հետո իրավիճակը կտրուկ փոխվեց: Խորհրդային Միությունը դադարեց գոյություն ունենալ, Ամերիկան անհանգիստ էր և չէր հասկանում, թե որն է իր դերն աշխարհում: Միաբևեռ աշխարհ ստեղծելու փորձը չհաջողվեց: Խորհրդային Միության տապալումից հետո հանկարծ պարզվեց, որ ժամանակակից աշխարհում մեծ տերություններն այլևս դեր չունեն: Ավանդաբար այնպիսի պատկերացում է ձևավորվել, որ գերտերությունները մեծ դեր ունեն աշխարհում, այնինչ այդ պետությունների առաջնորդներն իրենք էլ շատ լավ գիտակցում են, որ իրականում շատ քիչ բան են կառավարում:
«Նախ` նրանք կորցրեցին իրենց արտաքին քաղաքականության իմաստը, քանի որ հանկարծակի պարզվեց, որ պետք է համագործակցել ոչ թե մեկ այլ հզոր պետության հետ, որի հետ հեշտ է համաձայնության գալ, այլ պետք է գործ ունենալ տարածաշրջանային խնդիրների հետ, որոնք բարդ են և հաճախ դարերի պատմություն ունեն: Սա ձեր համար Ամերիկայի հետ միջուկային հրթիռների մասին համաձայնագիր ստորագրել չէ, ինչը շատ հեշտ է:
Իսկ Մերձավոր Արևելքի, Կովկասի հակամարտությունների կամ սերբական խնդրի հետ բախվելիս` պարզվում է, որ մեծ տերություններն ի վիճակի չեն գործ ունենալ դրանց հետ, քանի որ այդ երկրները բոլորովին այլ քաղաքական մշակույթ ունեն, իսկ բանակի մտածողությունը հաշվարկված է մեծ պատերազմի համար:
Փոքր պատերազմներում գերտերությունները չեն կարողանում հաղթել:
Մի կողմից դա վատ է, քանի որ այն փոխում է աշխարհում գոյություն ունեցող մարտահրավերների ողջ համակարգը: Մյուս կողմից` շատ լավ է, քանի որ երկար ժամանակահատվածից հետո առաջին անգամ փոքր պետությունները հնարավորություն են ստանում ազդեցություն ունենալ աշխարհի կարգի վրա, քանի որ մեծ պետություններն այսօր այլևս հեղինակություն չեն»,- ասել է Զլոբինը: