Պուտինի խորհրդականը պատմել է՝ ինչպես են բացել հայաստանցի գործընկերների աչքերը

Հայաստանի պարագայում նույն իրավիճակն է, ինչ Ուկրաինայի դեպքում, միայն մի տարբերությամբ, որ Հայաստանի նախագահը ժամանակին սթափվեց ու սեփական կառավարությանը կարգի հրավիրեց: «Էխո Մոսկվի»-ի հետ զրույցում նման կարծիք է հայտնել ՌԴ նախագահի խորհրդական Սերգեյ Գլազևը:

«Հայաստանը պատրաստվում էր ԵՄ-ի հետ համաձայնագիր նախաստորագրել, որը պարունակում էր այնպիսի «գոհարներ», ինչպես, օրինակ՝ Հայաստանը պարտավորվում է իրականացնել ԵՄ-ի հրահանգները ակվամշակույթի ու ծովերում ձկնորսության ոլորտում: Հասկանո՞ւմ եք: Հայաստանը ոչ ծով ունի, ոչ էլ ելք դեպի ծով, իսկ համաձայնագրում դա կար: Նույն կերպ այնտեղ նշված էր նաև ԵՄ-ի հետ սահմանային համագործակցությունը: Այսինքն, նրանց ստանդարտ տեքստ էին պարտադրում:

Նրանք պարտադրում են տեքստ, որը տասնամյակներ շարունակ մշակել են նրանց արևելյան գործընկերները: Տեղի է ունեցել Հայաստանի պաշտոնյաների ուղեղի, այսպես ասած, խցանում, ներքաշել են կոնվեյերի մեջ, որից դուրս բերելիս ստանում են պատրաստի ապրանք»,- ասել է Գլազևը:

Լրագրող – Այսինքն, Հայաստանին արդեն կոնվեյերի մե՞ջ են մտցրել:

– Գրեթե, բայց կրկին, մեր փորձագետների օգնությամբ, մենք վերլուծեցինք, ավելի կոնկրետ, մեր հայաստանցի գործընկերներին օգնեցինք վերլուծել այդ համաձայնագրի տեքստը:

Լրագրող – Փաստորեն բացել եք նրանց աչքե՞րը:

– Հասկանո՞ւմ եք, թե որն է ուկրաինական կողմի խորամանկությունը: Նրանք ցանկանում են ԵՄ-ի հետ Ասոցացման համաձայնագիր կնքել, միևնույն ժամանակ՝ միասնական տնտեսական տարածության մասին համաձայնագիր ստորագրելով Ռուսաստանի հետ: Բայց դա անհնար է: Նիկոլայ Ազարովն անընդհատ այդ մասին է խոսում, իսկ մենք արդեն հոգնել ենք նրան բացատրել, որ դա անհնար է: Իրավաբանորեն ակնհայտ է, որ այդ երկուսն անհամատեղելի են:

Եվ ահա, Հայաստանի կառավարությունն էլ էր այդ հարցում խճճվել, նրանք նույնպես կարծում էին, որ կարելի է համաձայնագիր ստորագրել ԵՄ-ի հետ ու միաժամանակ անդամակցել ՀԱՊԿ-ին: Այդ համաձայնագրում կա նաև քաղաքական կողմ, որտեղ գրված է, որ ԵՄ-ի հետ Ասոցացման համաձայնագիր կնքող կողմը պարտավորվում է հետևել եվրոպական քաղաքականությանն ու ԵՄ-ի ղեկավարության ներքո մասնակցել տարածաշրջանային հակամարտությունների կարգավորմանը:

Ու այդ ժամանակ, Հայաստանի նախագահը որպես երկրի անվտանգության համար պատասխանատու մարդ, հարց է տալիս՝ իսկ ինչպե՞ս են իրենք ԵՄ-ի ղեկավարության ներքո կարգավորելու ղարաբաղյան հակամարտությունը Ադրբեջանի հետ: Հետաքրքիր հարց է: Երբ սկսում են այսքան պարզ հարցեր տալ, ակնհայտ է դառնում, որ Ասոցացման համաձայնագրի ծրագիրը Հայաստանին զրկում է ինքնավարությունից, անկախությունից, ու երկիրը դարձնում է ԵՄ-ի գաղութ: Իսկ ԵՄ-ի գաղութ լինելն ու Ադրբեջանի հետ խնդիրների կարգավորումն անհնար է:

Լրագրող – Արդյունքում Հայաստանը գնա՞ց այդ շեղ ճանապարհով:

– Ոչ, Հայաստանի նախագահը պարզ ասաց, որ Հայաստանը ցանկանում է միանալ Մաքսային միությանը՝ Ռուսաստանի, Բելառուսի ու Ղազախստանի հետ: Հիմա այդ թեմայով ընթանում են փորձագիտական խորհրդակցություններ:

Լրագրող – Բայց մենք նրանց հետ սահմաններ չունենք:

– Հայաստանի հետ չունենք, բայց միասնական մաքսային տարածքն այսօր իրենից  աշխարհագրական միություն չի ներկայացնում: Մենք ունենք Կալինինգրադի շրջանը, որն իրենից անկլավ է ներկայացնում:

Հայաստանը ինքնուրույն պետություն է, ու որպես միասնական մաքսային տարածքի մասնիկ, մեզ հետ սահմաններ չունենալով, կունենա այնպիսի մաքսային ռեժիմ, որտեղ հայտարարվում է ապրանքների ազատ մուտք ու շրջանառություն, բայց միևնույն ժամանակ, ընդհանուր սահմանների բացակայության հետ կապված, այնուամանեյանիվ, պահպանվելու են ապրանքների շարժը վերահսկող որոշակի ձևեր: Մենք Կալինինգրադի օրինակի վրա այդ մեխանիզմը մշակել ենք՝ ըստ նմանության: Քանի որ Հայաստանը, որպես անկախ պետություն, պահպանում է իր մաքսային ծառայությունը, իր պետական, վարչական հսկողությունը, այստեղ կարելի է խոսել միայն տեխնիկական նմանության մասին:

Լրագրող – Ուկրաինայի՝ ԵՄ-ի հետ Ասոցացման համաձայնագիր ստորագրելու մասին վաղաժամկե՞տ է խոսել:

– Հասկանում եք, երբ մարդն ասում է, որ ինքնասպան է լինելու ու այդ մասին պնդում է մի ամբողջ տարի, դա մեզ չի ստիպում դրա հետ համակերպվել: Այդ առումով ես վստահ եմ, որ ողջամտությունը կհաղթի, ու մենք կկարողանանք Ուկրաինային, ԵՄ-ին ու ինքներս մեզ փրկել աղետալի հետևանքներից: