Ասելիք ունեն, բայց ծառայության մեջ են․ ինչ էր կատարվում ապրիլին սահմանագծում

Ինչպես են զոհվել զինծառայողները ապրիլյան բախումների ժամանակ։ Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակը զրուցել է տասնյակ զոհվածների հարազատների հետ, որոնցից մի քանիսը պատմել են սահմանագծին առաջացած խնդիրների, մասնավորապես, ռազմթերքի ոչ բավարար քանակի, տեխնիկայի անսարքության մասին։ Ներկայացնում ենք իրավապաշտպան կազմակերպության զեկույցից որոշ հատվածներ․

Զինծառայող 1․ զոհվել է Մարտակերտում, 2016 թվականի ապրիլի 2-ին: Հարազատները զոհերի մեծ թիվը կապում են սպառազինության, զենք-զինամթերքի անբավարար քանակի, ինչպես նաև պատերազմական գործողությունների սկսման վերաբերյալ հետախուզական տվյալների բացակայության հետ: Ըստ հարազատների՝ հակառակորդ կողմը հաճախ է տանկերն առաջ բերում, որի հետևանքով դատարկվում են սահմանակից գյուղերը:

Զինծառայող 2․ զոհվել է Ջաբրայիլում 2016 թ. ապրիլի 2-ին: Հարազատները գնացել են զոհվելու վայր և իրենց ստացած տեղեկությունների համաձայն՝ այդ հատվածում ծառայած զինվորներից ոչ-ոք ողջ չի մնացել, քանի որ եղել են անպատրաստ, բավարար քանակով զենք չեն ունեցել դիմակայելու համար: Նրանց ուղղությամբ հակառակորդի տանկերը առաջ են եկել, ինչը հնարավոր չէր չնկատել: Զինծառայողի հարազատները միտումնավորություն են տեսնում նրանում, որ որևէ ջանք չի գործադրվել դիրքերն ամրացնելու, զինծառայողներին անհրաժեշտ զինամթերքով ապահովելու համար: Ըստ նրանց՝ Ջաբրայիլում «բարձիթողի վիճակ է եղել, տանկերը եղել են անսարք վիճակում: Կուբաթլուից Ջաբրայիլ տանող ճանապարհին բավականին շատ անսարք տանկեր են կանգնած եղել, որոնցից շատերի մեջ վառելիքի փոխարեն ջուր է լցված եղել, երբ շարժիչը միացրել են, որ առաջնագիծ մեկնեն, շարժիչը խափանվել է»: Զինծառայողի հարազատների հետ հանդիպած զինակիցները հայտնել են, որ «ասելիք» շատ ունեն, սակայն ծառայության մեջ գտնվելու ընթացքում չեն կարող խոսել այդ մասին:

Զինծառայող 3․ զոհվել է Ջաբրայիլում 2016 թ. ապրիլի 2-ին: Հարազատները հայտնել են, որ պատերազմական գործողությունների ժամանակ իրենց որդին բավարար քանակով ռազմամթերք չի ունեցել, որի պատճառով մեծ թվով զոհեր են եղել:

Զինծառայող 4․ զոհվել է Ջաբրայիլում 2016 թ. ապրիլի 2-ին: Հարազատները հայտնել են, որ հանկարծակի եկած զինծառայողները երկար ժամանակ մարտի են բռնվել հակառակորդի հետ, մինչև ապրիլի 2-ի առավոտյան ժամը 7:30 կապ են հաստատել հրամանատարական շտաբի հետ՝ խնդրելով աջակցել և հայտնել հետագա գործողությունների մասին, բայց որևէ պատասխան և հրահանգ չեն ստացել:

Զինծառայող 5․ զոհվել է Թալիշում 2016 թ. ապրիլի 2-ին: Հոր խոսքերով՝ որդին իր զինվորների հետ միանգամից սկսել է Թալիշի դիրքերի հետ բերելը, հաջողությամբ 2 դիրք են գրավել, որից հետո որդու զենքը՝ գնդացիրը, փչացել է, խցանվել, նա խնդրել է մյուս գնդացրորդին, որպեսզի վերցնի մյուսի զենքը և մարտի դուրս գա, սակայն բացասական պատասխան ստանալով՝ գիշերը փոքր լապտերի լույսի ներքո քանդել և վերանորոգել է զենքը՝ մյուսների հետ դուրս գալով երրորդ ամենակարևոր դիրքի գրավմանը, որը եղել է բարձունքի վրա: Զինծառայողի սպանվելուց հետո նրա ծառայակիցները գրեթե գրաված են եղել վերոհիշյալ դիրքը, սակայն հրաման են ստացել հետ նահանջի և հետ են եկել: Մինչ այժմ, ըստ զինծառայողի հոր հայտնած տեղեկատվության, այդ դիրքը գտնվում է հակառակորդի հսկողության տակ:

Զինծառայող 6․ զոհվել է Ջաբրայիլում 2016 թ. ապրիլի 2-ին: Հայրը իր դժգոհությունն է հայտնել սպառազինության անբավարար քանակից, զինտեխնիկայի անբարեկարգ վիճակից: Նա ապրիլի 2-ից մինչև ապրիլի 10-ը գտնվել է Արցախում և անձամբ տեսել է՝ ինչ է կատարվել: «Տանկերն ինչի՞ չգնացին էնտեղ կռիվ տալու, քանի որ ակումլյատոր չունեին, քանի որ դրանք շուկաներում վաճառքի են դրված: ԲՄՊ-ները չեն կարողացել մինչև վերջ հասնել, քանի որ վառելիքի փոխարեն լցված են եղել ջրով: Կամավորներին չեն կարողացել ապահովել անհրաժեշտ քանակի փամփուշտներով։ Հատկացրել են 60 հատ փամփուշտ յուրաքանչյուրին, որն ընդամենը 1,5 րոպե հետո կարող է ավարտվել:

Զինծառայող 7․ զոհվել է Ջաբրայիլում 2016 թ. ապրիլի 2-ին: Ծառայակիցները ծնողին պատմել են, որ 19-րդ բարձունքում որդին մի զինծառայողի հետ կռվել են մինչև ապրիլի 2-ի առավոտյան ժամը 9-ի կողմերը: Նա միայնակ շարունակել է կռվել՝ հետ ուղարկելով զինակցին: Հայրը այն կարծիքին է, որ լավ պատրաստված լինելու, բանակի միջոցները մսխած չլինելու ու բավականաչափ զինտեխնիկա ունենալու դեպքում վիճակն այլ կերպ կարող էր լինել:

Զինծառայող 8․ զոհվել է Ջաբրայիլում 2016 թ. ապրիլի 3-ին: Մարտի է բռնվել 1970-ականների արտադրության տանկով հակառակորդի 5 տանկի դիմաց, որոնց, ըստ հարազատների, նա խոցել է: Զինծառայողի եղբոր ունեցած տվյալների համաձայն՝ նա և նրա անձնակազմը եղել են 321 համարի տանկով, որը եղել է հենց զինծառայողին կցված տեխնիկան, սակայն զինծառայողը մահացել է այլ տանկի մեջ:

Զինծառայող 9․ զոհվել է Մարտակերտում, 2016 թ. ապրիլի 2-ին: Հարազատները հայտնում են, որ իրենց որդին և ծառայակիցները զոհվել են անհամեմատ մեծ թվով հակառակորդին դիմակայելու համար անհրաժեշտ քանակի զինամթերք չունենալու հետևանքով:

Զինծառայող 10․ զոհվել է Թալիշում 2016 թ. ապրիլի 4-ին: Հարազատները մահվան պատճառ են համարում սխալ հրամանը՝ նշելով, որ «վերևներում գիտեն, ինչ է կատարվում»:

Զինծառայող 11․ զոհվել է Թալիշում 2016 թ. ապրիլի 2-ին: Հարազատներն իրենց որդու զոհվելու հետ կապված նշում են, որ զինամթերքը վերջացել է և չի ապահովվել նոր զինամթերքի մատակարարում:

Զինծառայող 12․ զոհվել է Մարտակերտում, 2016 թ. ապրիլի 26-ին: Զինծառայողի ծնողները հանդիպել են հրամանատարի հետ և հարցրել, թե ինչու մարտական դիրքի 3-րդ գծում գտնվող իրենց որդին այդ պահին զրահաբաճկոնով չի եղել, որին ի պատասխան վերջինս հայտնել է, թե դրանց քանակը քիչ է, այդ պատճառով էլ նախ առաջնագծի տղաներին են ապահովում: Ծնողները վստահ են, որ նույնիսկ այդ բոլոր իրադարձություններից հետո զինծառայողները ապահովված չեն անվտանգության միջոցներով: