Ո՞ւր են մնացած 15 հազար արցախցիները․ ՀՀ նախարարը պատմեց աննախադեպ աջակցության մասին

Նոյեմբերի 10-ին Արցախում մի քանի հարյուր բնակիչ էր մնացել, այսօր Արցախի բնակչության թիվն ավելին է, քան 100 հազարը, վստահեցնում է Հայաստանի սոցապ նախարար Մեսրոպ Առաքելյանը։

Ռուսական կողմի հրապարակած տվյալները, ճիշտ է, այս վիճակագրությանը չեն համապատասխանում․ նոյեմբերի 10-ից մինչև փետրվարի 2-ը Ղարաբաղ է վերադարձել 51 հազար 947 մարդ, հայտարարում է Ռուսաստանի ՊՆ-ն, որի ենթակայությամբ գործող խաղաղապահ զորախումբը վերահսկում է Լաչինի միջանցքը։ Ավելի վաղ նշվել էր, որ վիճակագրության տարբերությունը պայմանավորված է Քելբաջարի ճանապարհի՝ ռուսական հսկողությունից և հաշվառումից դուրս լինելու հանգամանքով։ Այդ ճանապարհը, ինչպես հայտնի է, նոյեմբերի 25-ից սկսած այլևս հասանելի չէ նաև հայկական կողմի համար։ Միակ ուղին, որով տարհանվածները վերադառնում են Արցախ, Լաչինի միջանցքն է՝ հսկվող ռուս խաղաղապահների կողմից։ Վիճակագրական տվյալների ակնառու տարբերությունը վաղուց այլևս չի մեկնաբանում։

Ամեն դեպքում, Հայաստանի սոցապ նախարարը վստահ է՝ բոլոր այն քաղաքացիները, որոնք Արցախում մշտական բնակության վայր ունեն, արդեն վերադարձել են։ Վերադարձել է նաև Ադրբեջանի վերահսկողությանն անցած տարածքների 5 հազարից ավելի բնակիչ։ Կորսված շրջանների բնակիչներից մոտ 20 հազարը ժամանակավոր բնակվում է Հայաստանում։

Պաշտոնյան հավաստիացնում է՝ կառավարությունը նրանց ապահովում է կացարանով կամ փոխհատուցում ժամանակավոր բնակության հետ կապված ծախսերը։ Խնդիրներ այստեղ չկան։

Պատգամավորների մեկ այլ հարցի պատասխանելով՝ Առաքելյանը նշում է, որ Արցախի վերահսկողությունից դուրս մնացած տարածքների բնակիչների թիվը շուրջ 40 հազար է՝ 9 հազար ընտանիք (եթե նրանցից 5 հազարը վերադարձել է Արցախ, մոտ 20 հազարն էլ բնակվում է Հայաստանում, ո՞ւր են մնացած 15 հազար մարդիկ)։ Եվ հուսադրում՝ անտուն մնացածների բնակապահովության հարցը անպայման կլուծվի։

Արցախի գյուղական բնակավայրերի կիսակառույց տների հիմքով արդեն իսկ նոր տներ են կառուցվում (ընդհանուր թվով մոտ 1000 առանձնատուն կկառուցվի)։ Բնակարանաշինության մյուս փուլում էլ կկառուցվեն բազմաբնակարան շենքեր՝ Ստեփանակերտում և Ասկերանում։

Բնակապահովման ծրագրի շրջանակներում որ խմբերին է տրվելու առաջնահերթություն՝ այժմ քննարկվում է։ Ամեն դեպքում, ըստ նախարարի, բոլոր վերադառնալ ցանկացողները կունենան դրա հնարավորությունը։ Խնդիրներ այդտեղ էլ չեն լինի։

Հայաստանի կառավարությունն ուղղակի ֆինանսավորմամբ շուրջ 15 միլիարդի աջակցություն է ցուցաբերել Արցախի բնակչությանը։

Այս գումարը, ըստ նախարարի, ավելին է, քան Հայաստանում գործող որևէ սոցիալական աջակցություն։ Միանվագ կամ պարբերական դրամական աջակցություններից բացի՝ արցախցիները, ըստ պաշտոնյայի, այժմ ազատավում են նաև եկամտահարկից։

Հունվարից սկսած 6 ամիս ժամկետով արցախցիների եկամտահարկը ամբողջությամբ փոխհատուցվելու է, ասում է նախարարը։ Իսկ ի՞նչ է լինելու բյուջեի հետ։

Արցախի բյուջետային եկամուտները, ըստ Առաքելյանի, նվազել են, այո։ «Մոտ 50 միլիարդով»։ Որոշվել է, որ այդ գումարը ևս ամբողջովին կփոխհատուցվի՝ Հայաստանի Հանրապետության կողմից՝ ուղիղ ֆինանսավորման միջոցով։

Ըստ նախարարի՝ դա Արցախի կառավարությանը հնարավորություն կտա չդադարեցնել իր հոսունությունը։ Կենսաթոշակների, Արցախի պետական համակարգում աշխատողների աշխատավարձի վճարումներն, այսպիսով, կկատարվեն անխափան՝ Հայաստանի բյուջեից հատկացումների միջոցով։