Այսօր առավոտյան Բելառուսում ոստիկանները խուզարկություններ են իրականացրել իրավապաշտպանների, լրագրողների, անկախ արհմիությունների ներկայացուցիչների բնակարաններում ու գրասենյակներում, հայտնում է Ազատություն ռադիոկայանի բելառուսական ծառայությունը։
Քննիչները, մասնավորապես, այցելել են Լրագրողների բելառուսական ասոցիացիա (ԼԲԱ), ռեգիստռացիայից զրկված «Վեսնա» կենտրոնի իրավապաշտպաններին, Ռադիոէլեկտրոնային արդյունաբերության անկախ արհմիության անդամներին, Մինսկում, Մոգիլյովում, Վիտեմբսկում, Գոմելում, Մոզիրում, Բրեստում և Ռեչիցայում բնակվող արհիութենական կամավորներին։ Ընդհանուր առմամվ նվազագույնը 25 խուզարկություն է իրականացվել։
Քննչական կոմիտեից հայտնում են, որ խուզարկությունների նպատակը «բողոքի ակցիաների ֆինանսավորման հանգամանքները պարզելն է»։
Մարդիկ, ում տներում խուզարկություններ են իրականացվել, պատմում են, որ իրենք քրեական որևէ կարգավիճակ չունեն։ Դեռևս հայտնի է մեկ ձերբակալվածի մասին․ Tut.by հարթակի փոխանցմամբ, բերման է ենթարկվել իրավապաշտպան Դմիտրի Սոլովյովը։ Լրագրողների ասոցացիայի նախագահ Անդրեյ Բաստունեցը պատմել է, որ ինքն անձամբ դեռևս ազատության մեջ կմնա, բայց քննիչներն արգելել են հանրայնացնել խուզարկության մանրամասները։ ԼԲԱ գրասենյակից առգրավել է ԷՀՄ համակարգային բլոկն ու կազմակերպության նոր անդամների հայտարարագրերի թղթապանակը։
Search at BAJ office is over. Doors are sealed. Equipment, membership forms and other documents have been seized. Andrei Bastunets has no procedural status so far and is free. #belarus #PressFreedom https://t.co/CUB62syocY pic.twitter.com/CR79TzyrcX
— БАЖ | BAJ (@baj_by) February 16, 2021
«Սա իսկական պետական ճգնաժամ է։ Հանուն իշխանության պահպանման, ռեժիմը ճնշում է այնգամ նրանց, ովքեր պաշտպանում են մարդկան իրավունքները։ Քանի դեռ երկրում նման բան է կատարվում, բոլորս վտանգի մեջ ենք», – խուզարկություններին անդրադառնալով հայտարարել է Բելառուսի նախագահի նախկին թեկնածու Սվետլանա Տիխանովսկայան։ Նրա խոսքով, Ալեքսանդր Լուկաշենկոն այսպիսով ինքն իր ձեռքով իր և իր շրջապատի դեմ նյութեր է նախապատրաստում միջազգային դատարանի համար։ Տիխանովսկայան պատել է, որ իր շտաբը Եվրամիությանն ու ՄԱԿ֊ի հանձնաժողովին տեղեկություններ է ներկայացրել իրավապահների ապօրինի գործողությունների մասին ու պահանջել համապատասխան միջոցներ կիրառել։
«Խուզարկությունների, ձերբակալությունների, քրեական հետապնդումների միջոցով լրագրողներին ու իրավապաշտպաններին, այդ թվում՝ Բելառուսում Եվրոպայի խորհրդի և ՄԱԿ֊ի գրասենյակի հետ համագործակցողներին վախացնելն անթույլատրելի է։ Խոսքի և հավաքների ազատությունները պետք է պահպանվեն ըստ միջազգային ստանդարտների», – գրել է Եվրոպայի խորհրդի մարդու իրավունքների կոմիսար Դունյա Միատովիչը։
Harassment thru searches, arrests & criminal prosecution of journalists & #humanrightsdefenders, incl. @coe & @un partners in #Belarus are unacceptable. Freedoms of expression, association & assembly shld be ensured according to intl #humanrights standards. #BAJ #Viasna #disright
— Commissioner for Human Rights (@CommissionerHR) February 16, 2021
Նախագահական ընտրություններից ի վեր (2020 թվականի օգոստոսի 9) Բելառուսում բողոքի ցույցեր են ընդդեմ գործող նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի։ Նա պաշտոնավարում է արդեն վեցերորդ ժամկետով։ Բողոքի ցույցերի մասնակիցները պնդում են, որ ընտրությունների արդյունքները կեղծված են, և որ այդ ընտրությունների իրական հաղթողը Սվետլանա Տիխանովսկայան է։ Վերջինս ճնշումների պատճառով ստիպված է եղել լքել երկիրը։
Լուկաշենկոն մեղադրանքները չի ընդունում՝ պնդելով, որ բողոքի ալիքի ետևում կանգնած են «եվրոպական տիկնիկավարները»։