Իրանցի կանայք ցուցադրաբար հանում են իրենց հիջաբը փողոցում քայլելիս

Այսօր Իրանում բազմաթիվ կանայք փողոց են դուրս եկել առանց հիջաբի։ Սոցցանցերում տարածված տեսանյութերում կարելի է տեսնել ինչպես են կանայք փողոցում քայլելիս ցուցադրաբար հանում հիջաբը կամ դիմադրում «ողջախոհության ոստիկանությանը»։ 

This woman is risking jail and lashes to show the regime and the rest of the world that women of Iran are brave enough to say #No2Hijab. In Iran #WalkingUnveiled is a crime but women took to the streets today to challenge gender apartheid. Be our voice.#LetUsTalk#حجاب_بی_حجاب pic.twitter.com/qIy1TziBur

— Masih Alinejad 🏳️ (@AlinejadMasih) July 12, 2022

Ակտիվիստները կիսվում են իրենց տեսանյութերով Twitter-ում՝ #WalkingUnveiled և #No2Hijab հեշթեգներով։ 

No matter the pro-regimes who are in minorities in Iran, call me whore,
No matter the morality police arrests me and humiliates me,
I seek my freedom and basic rights, and fight for it#No2Hijab#حجاب_بی_حجاب pic.twitter.com/pP9hj9O3Kh

— Sara (@SaraFromIran) July 12, 2022

Իրանցի կանայք օրեր առաջ խոստացել էին դուրս գալ փողոց՝ «առանց հիջաբի» բողոքի ցույցի, այն բանից հետո երբ Իրանի նախագահ Էբրահիմ Ռայիսին հրամայել էր խստորեն հետևել «հիջաբի և ողջախոհության» մասին օրենքի պահանջներին։ 

Որոշ հաստատություններում կանանց հագուկապին վերաբերող մի շարք նոր սահմանափակումներ են ներմուծվել։ «Ոչ պատշաճ հիջաբով» կանանց մուտքը մի շարք հաստատություններ այժմ կարող է պարզապես արգելվել, փողոցում նրանց կարող են կանգնեցնել, հարցաքննել, ձերբակալել։ 

Իսլամական հանրապետությունում պահանջվող հիջաբը բաղկացած է խամրած գույն ունեցող երկար և ազատ հագուստից (հագնում են տաբատի վրայից) և նույնատիպ գլխաշորից, որը պետք է ամբողջովին ծածկի մազերը և ուսերը։ Որոշ կանայք գլխաշորը երբեմն փոխարինում են ավելի փոքր չափերի գույնզգույն կտորներով կամ հագնում են կիպ նստող կարճ շորեր․ սա համարվում է հիջաբի «ոչ պատշաճ» կրում, որը (ոչ միշտ, բայց) կարող է պատժվել տուգանքից մինչև ձերբակալություն։

Իրանում 1979 թվականի իսլամական հեղաշրջումից ի վեր հիջաբ կրելը պարտադիր է 9 տարեկանից բարձր բոլոր կանանց և աղջիկների համար։

Ակցիաների ֆոնին Իրանում ձերբակալությունները շատացել են։ Երեկ ձերբակալվել են 2019 թվականի հակակառավարական ցույցերի զոհերի ընտանիքի անդամները և հանրահայտ կինոռեժիսոր Ջաֆար Փանահին։ 

Ուժայինները երեկ ներխուժել են Թեհրանում գտնվող Ռահիմե Յուսեֆզադեի տուն և ձերբակալել նրան ու ևս երկու մայրերի, որոնց երեխաները սպանվել են հակակառավարական ցույցերի ժամանակ: Մեկ այլ զոհի մայրն ու եղբայրը ձերբակալվել են նույն օրը իրենց տանը։ Կառավարության բռնության զոհերի մայրերը հայտնի են որպես «Մայրեր հանուն արդարության»: Անցած մի քանի տարիների ընթացքում նրանք պարբերաբար բողոքի ցույցեր էին անում՝ արդարություն պահանջելով իրենց երեխաների համար: Իշխանությունները նրանց կոչերին սովորաբար արձագանքում են մեղադրանքներով, ոտնձգություններով և նույնիսկ բանտարկությամբ:

Կինոռեժիսոր Փանահիին ձերբակալել են Իրանի դատախազության շենքում, ուր նա հրավիրվել էր իր ռեժիսոր Մոհամադ Ռասուլոֆի դեմ հարուցված քրգործով ցուցմունքներ տալու։ Ռասուլոֆն ու իրանցի մեկ այլ ռեժիսոր՝ Մոստաֆա Ալ-Ահմադը ձերբակալվել են դեռևս հուլիսի 9-ին՝ իրանական իշխանություններին ուղղված բաց նամակի (կոչ էր արվում ուժ չկիրառել երկրով մեկ պարբերաբար ծագող բողոքի ցույցերի մասնակիցների նկատմամբ) հրապարակումից հետո։ 2010-ին Փանահին ձերբակալվել էր հակակառավարական հանրահավաքների մասնակցելու համար։ Դատապարտվել էր 6 տարվա ազատազրկման։ Պատիժը փոխարինվել էր տնային կալանքով․ կալանքի տարիներին նկարել է իր հանրահայտ «Սա ֆիլմ չէ» կինոն։