Նոբելյան խաղաղության մրցանակը՝ չընկրկող լրագրողներին

Նոբելյան մրցանակի մասին հայտարարությունից մեկ օր առաջ լրացավ Новая Газета-ի լրագրո Աննա Պոլիտկովսկայայի սպանության 15 տարին, ինչը նշանակում է, որ սպանության իրական պատվիրատուները, որոնց անունները մին օրս չեն բացահայտվել, այլևս ազատված են քրեական պատասխանատվությունից։

Այս թեմայով՝ Մեծ նվեր Կրեմլին․ 15 տարի առաջ սպանվեց Աննա Պոլիտկովսկայան

Դմիտրի Մուրատովը Ռուսաստանի Դաշնության առաջին քաղաքացին է, ով ստանում է Նոբելյան մրցանակ։ Իրենց առաջ Ռուսական ԽՍՀ-ից մրցանակի են արժանացել ֆիզիկոս և իրավապաշտպան Անդրեյ Սախարովը (1975-ին) և ԽՍՀՄ առաջին նախագահ Միխայիլ Գորբաչովը (1990-ին)։ Վերջինս մրցանակային գումարի մի մասը հատկացրել էր հենց Новая-ի առաջին խմբագրության կազմտեխնիկայի գնմանը՝ փաստացի դառնալով պարբերականի հիմնադիրներից մեկը։

58-ամյա Մարիա Ռեսսան Նոբելյան առաջին ֆիլիպինցի մրցանակակիրն է։ Նա լրագրությամբ է զբաղվել շուրջ 20 տարի, եղել է Հարավարևելյան Ասիայում CNN-ի գլխավոր հետաքննող լրագրողը, ինչպես նաև ղեկավարել Rappler պարբերականը, որն ընդդիմադիր էր Ֆիլիպինների նախագահ Ռոբերտո Դուտերտեին։

2019-ին՝ Ռեսսայի կողմից Ֆիլիպիններում մարդու իրավունքների ոտնահարման մասին հոդվածներից հետո, երկրի իշխանությունները նրան մեղադրել են կիբերհանցագործությունների մեջ, իսկ մեկ տարի անց՝ մեղավոր ճանաչել։ Այժմ Ռեսսային սպառնում է 6 ամսից մինչև 6 տարի ազատազրկում, ինչպես նաև 8000 դոլարի տուգանք։

Միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունները, տեղական լրագրողներն ու ընդդիմադիրները պնդում են, որ նախագահ Դուտերտեի վարչակազմի կողմից ընդունվախ «Կիբերհանցագործությունների մասին» օրենքը միջոց է դարձել ազատ մամուլի վրա էֆեկտիվորեն հարձակվելու և մի շարք լրագողների ազատազրկելու համար։

Նոբելյան մրցանակի հանձնման արարողությունը տեղի կունենա դեկտեմբերի 10-ին՝ Օսլոյում։